Kontynuujemy publikację nowego cyklu materiałów dla nauczycieli.
Ich autorem jest doktor Lothar Scholz, nauczyciel, kierownik seminariów szkoleniowych dla nauczycieli i projektów Comenius, urzędnik miejski odpowiedzialny za edukację, specjalizuje się w metodologii nauczania. Otrzymaliśmy zgodę Bundeszentrale für politische Bildung (bpb) na przetłumaczenie tych materiałów i udostępnienie ich użytkownikom portalu etykawszkole.pl
Źródło:
Methoden-Kiste Autor: Dr. Lothar Scholz, Seiten: 62, Erscheinungsdatum: 7. Auflage 2016,
Bundeszentrale für politische Bildung/bpb. Deutschland.
http://www.bpb.de/shop/lernen/thema-im-unterricht/36913/methoden-kiste
We wstępie do „Methoden Kiste“ Autor pisze:
Demokracja żyje ze współpracy i zaangażowania. Każdy z osobna jest zaproszony do współdziałania i do udziału. Niezbędnych do tego kompetencji: informować się, wzajemnie komunikować, współpracować z innymi, samodzielnie oceniać; swoje sprawy stosownie przedstawiać - można nauczyć się już w szkole. Najlepiej udaje się to w środowisku szkolnym, w którym promowane jest samodzielne, odpowiedzialne, ale też kooperatywne i kreatywne uczenie się. „Methoden Kiste” ma w tym pomóc. Sposób/metody są uporządkowane wedle obszarów ich zastosowania. Na przykład „wprowadzenie”, „prezentacja”, czy „informacja zwrotna”. Są tak opisane, żeby także uczniowie mogli sami sobie wybrać i zastosować którąś z nich, a tym samym brać udział w kształtowaniu procesu nauczania. Dzięki temu „Methoden Kiste” wnosi swój wkład w demokratyzowanie szkoły.
Słowa – impulsy
Na temat większości pojęć z zakresu polityki mamy własne poglądy, oceny, uprzedzenia, wyobrażenia… Pojęcia te są przeważnie powiązane z akceptacją, odrzuceniem albo z brakiem własnego zdania. Te uprzedzenia są często nie do końca uświadomione i dopiero w wyniku rozmowy, debaty niejako wychodzą na wierzch. Spróbujemy zmierzyć się z tym tematem. Zobaczmy, co nam przyjdzie do głowy na dane hasło.
Pojęcia – impulsy
Nauczycielka mówi i/lub pisze na tablicy początek zdania zawierający pojęcie będące tematem lekcji
( „rodzina …” „polityka … ” „trzeci świat… ” Uczniowie kończą zdanie dopisując swoje skojarzenia z podanym pojęciem-impulsem.
Przykłady
a) „ Kiedy myślę o rodzinie, to …………….”
b) „Polityka jest dla mnie ……………………”
c) „Przyjaźń oznacza dla mnie ……………..”
d) Pojęcie moja przyszłość kojarzy mi się z ……”
Na początek klasa wspólnie wybiera sobie jedno pojęcie-impuls. Następnie każdy z osobna samodzielnie dopisuje dalsze słowa w zdaniu i dodatkowe treści, które mu się kojarzą z danym pojęciem. W kolejnym kroku, w celu podzielenia się wynikami tego zadania z pozostałymi uczniami, można posłużyć się metodą Rotacyjnej rozmowy partnerskiej – patrz: http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/469-kuferek-ze-sposobami-1
Po dwóch/trzech rundach rozmowy rotacyjnej tworzymy kilkuosobowe grupy i poszukujemy pojęć/definicji/sformułowań, które wspólnie uznamy za istotne w odniesieniu do tematu lekcji. Wypracowane przez grupy słowa/pojęcia są zbierane i mogą posłużyć do dalszej pracy nad tym tematem lekcji.
Skojarzenia z literami
Trudniejszą odmianą poprzedniej metody jest poszukiwanie/wywoływanie skojarzeń z pojedynczymi literami. Mogą to być pierwsze litery zastosowanych uprzednie pojęć-impulsów, albo całkiem przypadkowe litery alfabetu.
Alfabet
Przykład: użyjemy kolejnych liter alfabetu jako pierwszych liter słów, związanych jakoś z pojęciem „środowisko naturalne”
A – agroturystyka
B – bobry
C – człowiek
D – drzewo
E – energia odnawialna
…………………
K - …………………
………………..
O - …………………..
Litery – impulsy
Poszukujemy słów/pojęć zaczynających się na daną literę, związanych z zadanym tematem.
na przykładzie „demokracja”
P – parlament
P – partie polityczne
P – prezydent
R – rząd
S – senat
W – wybory
U – urna wyborcza
Litery – krzyżówka z pojęć
Wybieramy jakieś ważne pojęcie i próbujemy ułożyć wokół niego krzyżówkę, wpisując w pionie kolejne słowa
w
P y
r b
P A Ń S T W O
w e r
o j y
m
Tłumaczył i opracował
Andrzej Wendrychowicz