Kontynuujemy publikacje opisów gier/zabaw przydatnych na lekcjach etyki. Wyłącznie dla uproszczenia stosujemy głównie termin „zabawa”, także w odniesieniu do opisów gier, oraz zamiennie  termin „gracz” lub „uczestnik zabawy”. Także dla uproszczenia stosujemy tylko formę „nauczycielka”.

W celu lepszej identyfikacji i szybszego odnalezienia danej zabawy/gry są one numerowane w sposób narastający.

Tytułem wprowadzenia w temat zastosowania gier i zbaw na lekcjach etyki bardzo prosimy przeczytać opublikowany wcześniej tekst:

http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/275-gry-i-zabawy-na-lekcjach-etyki

Jeszcze jedna zabawa w temacie: ZAKOCHAĆ SIĘ (patrz część 15)

Zabawa 31. – zabawa w amora

Cele zabawy

- Uczestnicy mogą porozmawiać o uczuciu bycia zakochanym.

- Uczestnicy zastanawiają się nad swoim zachowaniem, kiedy mówi się o miłości i omawiają

  wspólnie, jakie to ma znaczenie dla innych.

- Uczestnicy odkrywają, co zakochanie znaczy dla nich samych i dla innych.

Przebieg zabawy

Prowadząca zabawę nauczycielka przygotowuje przynajmniej 20 kartek. Kartki są ponumerowane. Na jednej stronie karki jest pokazany jakiś symbol miłości; na przykład Amor, albo serce. Na kilkunastu kartkach, po drugiej stronie jest pytanie albo zadanie/polecenie (patrz załącznik).  Prowadząca zabawę nauczycielka rozkłada karki po całej klasie. Pojedynczo, lub w małych zespołach uczniowie idą od jednej kartki do drugiej i rzucają kostką. W zależności ile oczek rzucą, o tyle kartek/miejsc  się przesuną. Tam, gdzie się zatrzymają odwracają kartkę i odpowiadają na pytanie, albo wykonują polecenie. Jeśli kartka jest czysta (po drugiej stronie) można wymyślić dla gracza jakiś bonus.  Kartka numer 20. nie  oznacza końca zabawy, toczy się ona dalej. Można też ustalić ściśle określony czas trwania zabawy.

Pytania refleksyjne  

- Czy uważasz za ważne rozmawiać z innymi o tak osobistym uczuciu jak zakochanie?

  Dlaczego tak / dlaczego nie?

- Czy zakochanie jest dla ludzi ważnym uczuciem? Dlaczego tak / dlaczego nie?

- Z kim najchętniej rozmawiasz o zakochaniu?

- Co możesz zrobić, jeśli twoje uczucie nie jest odwzajemnione?

- Czy się już zdarzyło, że inni nie potraktowali poważnie twojego uczucia? Co wtedy najlepiej

  zrobić?

Pomysł tej zabawy można z powodzeniem zastosować w innych tematach.

Załącznik

Pytania i polecenia na odwrocie kartek

Opowiedz ładną historyjkę o zakochaniu

Po czym możesz poznać, ze ktoś jest zakochany?

Wyobraź sobie, jesteś zakochany w kimś z twojej klasy, a jutro są Walentynki. Co zrobisz?

Ile lat trzeba mieć, żeby móc się zakochać?

Wymień pięć pojęć związanych z zakochaniem

Czy zakochanie jest miłym, czy nieprzyjemnym uczuciem?

W jaki sposób chciałbyś się dowiedzieć, że ktoś się w tobie zakochał?

Czy znasz jaką bardzo sławną zakochaną parę?

Czy można się zakochać w kilku osobach na raz?

Po czym poznajesz, że się zakochałeś?

Zaśpiewaj fragment jakiejś miłosnej piosenki

Czy zakochanie jest inne u chłopaków i u dziewczyn?

Jak najlepiej możesz pokazać,  że nie odwzajemniasz uczucia zakochanej w tobie osoby?

Czy można być za starym, żeby się zakochać?

Jak dorośli powinni się z Toba obchodzić, kiedy jesteś zakochany?

TEMAT: DOJRZEWANIE

W starszych klasach szkoły podstawowej już widać, że uczniowie wchodzą w okres dojrzewania. Stają się niespokojni i nadmiernie szybko rosną. Nie czują się pewnie ze swoimi zmianami fizycznymi/cielesnymi. Ale też brak takich zmian może wywołać niepokój. Chłopcy wchodzą nieco później w okres dojrzewania nić dziewczęta. Ale kiedy już wejdą, to przechodzą dość silną mutację głosu, a po jej zakończeniu ich głos jest o kilka tonów niższy. Chłopcy w tym okresie są szczególnie niespokojni i niepewni siebie, bo nie bardzo wiedzą, jak się mają zachować. Często poruszają się też nieporadnie, bo ich ręce i nogi nagle się wydłużyły i ich ciało nie potrafi się do tego od razu dostosować. Zaczyna się też okres kryzysu tożsamościowego i młody człowiek zaczyna eksperymentować, żeby się dowiedzieć, kim właściwie jest. Uświadamiają sobie, że wartości i normy, na które się dotąd orientowali, powiązane są z grupą, do której należą. Nie chodzi teraz o autorytet rodziców czy nauczycieli, ale o kody związane z grupą. Odkrywają, że są członkami określonej społeczności.

Następstwem tego odkrycia jest sprawdzanie, czy i na ile wartości, którymi się dotąd kierowali, jeszcze obowiązują. Dzieje się to głównie w obrębie kręgu przyjaciół. Także w odniesieniu do seksualności jest cały szereg norm i wartości, z którymi młodzi ludzi zaczynają eksperymentować. Badania dowiodły, że większość młodzieży na początku dojrzewania ma już doświadczenia z masturbacją i zabawami seksualnymi z rówieśnikami, z uczuciem zakochania, oraz wiedzą, na czym polega stosunek seksualny. Ich wyobrażenia kształtują opowiadane historyjki, dowcipy, filmy, fotografie etc. 

Proponowane tu  zabawy pomagają w rozmawianiu o zmianach zachodzących w ich ciałach, o związanych z tym odczuciach, o normach i wartościach w grupie.    

Zabawa 32. Przedtem / potem – pamięć 

Cele zabawy:

- Oglądając różne fotografie / ilustracje, uczestnicy mogą wyrazić związane z tym uczucia i

  myśli/opinie.

- Uczestnicy mogą pracować w mniejszych zespołach i wspierać się opiniami.

- Uczestnicy poznają fizyczne zmiany ciał, zachodzące u chłopców i u dziewcząt.

- Uczestnicy wykazują szacunek wobec płci przeciwnej.

Przebieg zabawy

Nauczycielka gromadzi pary zdjęć/obrazków, które na odwrocie są oznaczone identycznej wielkości i koloru znakami. Na obrazkach pokazane są zmiany ciała/wyglądu spowodowane dojrzewaniem u chłopców i u dziewcząt.  Obrazek (1) = przedtem; obrazek (2) = potem.

Wszystkie karty leżą obrazkami do dołu pośrodku kręgu stworzonego przez uczniów. Uczestnicy zabawy mogą pracować w małych grupach i uzgadniają, które karty chcą odwrócić.  Jeśli trafią na dwa pasujące do siebie zdjęcia/obrazki, mogą je zatrzymać i odkrywać następne karty. Jeśli odkryją dwa, niepasujące do siebie obrazki, do gry wchodzi następna grupa.  Wygrywa ta grupa, która odkryje najwięcej pasujących do siebie par zdjęć/obrazków.

Pytania refleksyjne

- Które zdjęcia najbardziej ci się podobały, które były najbardziej zaskakujące i które najmniej

  przyjemne?

- Czy chętnie oglądasz zdjęcia chłopców/dziewcząt?

- Kiedy wejdziesz w okres dojrzewania, z twoim ciałem będą się dziać rożne rzeczy. Które

  zmiany uważasz za przyjemne, a które nie?

Podpowiedź

Po zakończeniu zabawy można stworzyć pary uczniów, które wybiorą sobie jakieś zdjęcia i napiszą o nich historyjkę, albo ułożą wiersz.

Tę zabawę można wykorzystać w omal każdym innym temacie. Wystarczy tylko dopasować do niego zdjęcia/obrazki. 

Tłumaczenie i opracowanie

Andrzej Wendrychowicz