TIK (8) – scenariusz: „Prawa autorskie w Internecie – spotkanie rodziców”
Tytułem wstępu i wprowadzenia do cyklu scenariuszy dotyczących technologii Informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w szkole prosimy przeczytać tekst
http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/332-o-technologiach-informacyjno-komunikacyjnych-tik-na-lekcjach-etyki
Peter M. jest nauczycielem muzyki. Dostał zadanie zorganizowania najbliższego spotkania rodziców. Wie, że może liczyć na pomoc pozostałych nauczycieli. Postanowił uatrakcyjnić spotkanie rodziców występem orkiestry uczniowskiej, składającej się z siedmiorga najbardziej uzdolnionych muzycznie uczniów. Dla członków orkiestry przygotował nuty, które skopiował od swojego kolegi muzyka. Ponadto zaplanował pokazanie filmu i zdjęć z uczennicami i uczniami, które nakręcono podczas rożnych zajęć na lekcjach muzyki. Podkładem pod pokaz video będzie muzyka, którą ściągnie z Internetu. Spotkanie zakończy się wystawieniem sztuki teatralnej, którą 12 lat temu napisał jego kolega nauczyciel, Robert.G. Przed śmiercią przed trzema laty Robert. G dał Peterowi M. kopię rękopisu tego przedstawienia. Nauczyciel muzyki przejrzał przepisy prawa autorskiego i z lektury tej zrozumiał, że wykorzystywanie różnych dzieł na terenie szkoły jest dozwolone. W związku z tym jest przekonany, że działa zgodnie z prawem, jeśli wraz z uczniami i nauczycielami wykorzysta skopiowane nuty i tekst sztuki teatralnej w ramach spotkania rodziców na terenie szkoły.
Pytania
1. W jaki sposób Peter. M może zapobiec naruszeniu praw autorskich?
2. Na co musi on zwrócić szczególną uwagę?
………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………
Tematy pod rozwagę
1. Peter M. ma rację, że wykorzystanie różnych dzieł na terenie szkoły jest dozwolone. Jednak dotyczy to wyłącznie prowadzenia lekcji w klasie szkolnej. Spotkanie rodziców na terenie szkoły nie spełnia jednak tego warunku.
2. Kopiowanie nut na potrzeby nauczania w szkole nie jest objęte zakazem powielania dzieła muzycznego. Kopiowanie fragmentów dzieła jest dozwolone. Generalnie obowiązuje zasada, że kopiowanie pełnego dzieła dostępnego na rynku za pieniądze jest zabronione. W przypadku nut prawo zabrania powielania kompletnej partytury oraz jej znacznych części.
Zakaz ten dotyczy także już niedostępnych w sprzedaży nut dzieła, które nie jest już chronione prawem autorskim.
3. W świetle powyższego Peter. M nie ma innej możliwości, jak zakupić nuty dla swojej orkiestry.
4. Jeśli muzyka w tle przedstawienia będzie ściągnięta z jakiejś internetowej giełdy muzycznej, nie będzie to już przypadek dozwolonego wykorzystania muzyki na własny użytek. Jeśli Peter. M ściągnie muzykę z jakiegoś legalnego źródła (na ogół płatnego) to i tak będzie musiał uiścić opłatę na rzecz stosownej instytucji chroniącej prawa autorskie muzyków, bo będzie to przypadek publicznego odtwarzania. Opłata taka będzie konieczna także w przypadku wykorzystania muzyki z prywatnej płyty CD należącej do Petera. M.
5. Tekst sztuki teatralnej jest także chroniony prawem autorskim, gdyż autor zmarł później, niż przed 70 laty. Żeby móc wystawić tę sztukę, Peter. M musi uzyskać zgodę obecnych właścicieli praw autorskich do sztuki, czyli spadkobierców Roberta G. i prawdopodobnie zapłacić im stosowną kwotę. Jeśli ta sztuka teatralna była już wystawiana publicznie, wtedy trzeba uzyskać zgodę i wnieść opłatę na rzecz stosownej instytucji chroniącej prawa autorskie pisarzy.
6. Trzeba też pamiętać, że publiczne pokazywanie czyichś fotografii podpada pod przepisy ochrony danych osobowych.
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
Tłumaczył i opracował Andrzej Wendrychowicz
Źródło: ICT Und Ethik, Ethische Probleme und ethische Lerngelegenheiten beim Einsatz neuer Medien in der Schule, Wydawca: SFIB, Schweizerische Fachstelle für Informationstechnologien im Bildungswesen, Bern 2006. http://guides.educa.ch/de/ict-ethik