Kontynuujemy publikacje opisów gier/zabaw przydatnych na lekcjach etyki. Wyłącznie dla uproszczenia stosujemy głównie termin „zabawa”, także w odniesieniu do opisów gier, oraz zamiennie termin „gracz” lub „uczestnik zabawy”.
W celu lepszej identyfikacji i szybszego odnalezienia danej zabawy/gry są one numerowane w sposób narastający.
Tytułem wprowadzenia w temat zastosowania gier i zbaw na lekcjach etyki bardzo prosimy przeczytać opublikowany wcześniej tekst:
http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/275-gry-i-zabawy-na-lekcjach-etyki
ZABAWY PODEJMUJĄCE TEMAT WYKLUCZENIA
Są zabawy umożliwiające pokazanie i podkreślenie pozycji osoby wykluczonej z grupy. Można to zrobić poprzez wykluczenie z zabawy osoby o silnej pozycji w grupie. Dzięki takiemu zabiegowi można temat wykluczenia omówić w grupie, a jednocześnie oszczędzić przykrości i stawiania w świetle reflektorów osoby, która naprawdę jest lub czuje się wykluczona (w grze numer 28 zajmiemy się także tematem dyskryminacji). W końcu każdy woli należeć do grupy, aniżeli być z niej wykluczony. W życiu jednak nie tak rzadko dochodzi do tego, że jedna lub więcej osób jest przez grupę wykluczona lub ignorowana.
Zabawa 13 – tak właśnie jest u nas
Cele zabawy
- Uczestnicy uczą się znaczenia zasad panujących w grupie.
- Uczestnicy pojmują, co to znaczy być wykluczonym.
- Uczestnicy doświadczają, jak ważna jest przynależność do grupy.
Przebieg zabawy
Dwoje lub troje uczestników opuszcza klasę. Pozostali siadają w kręgu i uzgadniają normy obowiązujące w grupie. Na przykład, że należy się pokłonić lub powiedzieć „Dzień dobry”, żeby zostać przyjętym do grupy. Teraz owe dwie lub trzy osoby mogą wrócić do klasy i muszą ustalić, jakie obowiązują normy, żeby przystąpić do grupy. Grupa ignoruje „wykluczonych”, bawi się w jakąś prostą grę lub zabawę, ale jednocześnie cały czas stosuje wobec siebie ustalone normy, dopóki „wykluczeni” nie odkryją, co tą są za normy
Pytania refleksyjne
- Jak to jest być wykluczonym z grupy?
- Co myślisz o ignorowaniu osób wykluczonych?
- Czy było trudno odkryć „normy” ?
- Jakie znasz inne formy wykluczenia?
Ważna podpowiedź
Osoby grające role wykluczonych powinny się zgłosić dobrowolnie.
Zabawa 14 – chcę należeć do grupy
Cele zabawy
- Uczestnicy zabawy doświadczają na poziomie fizycznym, co to znaczy kogoś wykluczyć z grupy.
- Uczestnicy odkrywają, w jaki sposób można kogoś do czegoś przekonać lub namówić.
Przebieg zabawy
Uczestnicy stają w kręgu ciasno, ramię przy ramieniu. W ten sposób tworzą rodzaj obronnego zamku. Jedna osoba na ochotnika pozostaje na zewnątrz muru i usiłuje dostać się do środka. Może to robić na wszelkie sposoby, ale nie może nikomu zrobić krzywdy, także osoby w „murze” nie mogą stosować przemocy. Wykluczony ochotnik może na przykład usiłować dostać się do środka zamku między nogami uczestników zabawy, albo kogoś tak rozbawić, że ten zrobi wyłom w murze, może kogoś połaskotać, albo namówić do zrobienia wyłomu w murze.
Pytania refleksyjne
- Jakich sposobów użyto, żeby dostać się do środka kręgu?
- Które z tych sposobów zadziałały, a które nie< od czego to zależało?
- Czy świadomie wybrałeś określone miejsce. Sposób, lub osobę, żeby dostać się do środka, dlaczego wybrałeś akurat ten sposób lub osobę?
- Czy było trudno być wykluczonym na zewnątrz kręgu?
Źródło:
Wszystkie opisy gier i zabaw są autorstwa zmarłej w roku 2010 holenderskiej nauczycielki i popularyzatorki etyki humanistycznej, Tryntsje de Groot. Opracowała ona wspaniały podręcznik dla nauczycieli o zastosowaniu gier i zabaw do nauczania etyki pt. Praktijkboek Zin in Spel!? Książkę przetłumaczyła na język niemiecki Ulrike Dausel, a wydał ją Humanistyczny Związek Niemiec (HVD).
Tłumaczenie i opracowanie
Andrzej Wendrychowicz