Tytułem wstępu i wprowadzenia do cyklu scenariuszy dotyczących technologii Informacyjno-komunikacyjnych (TIK) w szkole prosimy przeczytać tekst
http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/332-o-technologiach-informacyjno-komunikacyjnych-tik-na-lekcjach-etyki
Studium przypadku dotyczące wiarygodności treści w Internecie:
„Rosnąca przestępczość cudzoziemców“
Przypominamy, że są to materiały ze Szwajcarii, ale temat jak najbardziej nadaje się na lekcję etyki w polskiej szkole.
Uczniowie młodszych klas mają poszukać w Internecie materiałów na temat przestępczości cudzoziemców w Szwajcarii. Nauczycielka wskazała im na początek określone strony internetowe. Marion, która bardzo sprawnie porusza się po sieci, wolała skorzystać z różnych innych wyszukiwarek i odkryła strony, na których pisze się, że zagraniczni fachowcy zabierają miejsca pracy bezrobotnym Szwajcarom. Jest tam też napisane, że cudzoziemcy bez kwalifikacji zawodowych żyją z zasiłków socjalnych i często wchodzą w konflikt z prawem karnym. Autorzy tekstów na takich stronach twierdzą, że przestępczość cudzoziemców wynika z ich religii i kultury, które nie pozwalają im zasymilować się w społeczeństwie szwajcarskim. Kiedy Marion ponownie wpisuje w wyszukiwarkę hasło „przestępczość cudzoziemców” wyświetla się wiele innych stron, które potwierdzają takie informacje.
W trakcie dyskusji na forum klasy Marion twierdzi, że należy zapobiegać dalszemu napływowi cudzoziemców do Szwajcarii.
Pytania
1. Jak uczniowie mogą ocenić, które źródła w Internecie są wiarygodne, a które nie są?
2. Czy jest sposób na to, żeby wyniki wyszukiwań w Internecie nie były jednostronne?
3. Jak można potwierdzić wiarygodność informacji?
4. Kim są autorzy stron internetowych i w jakim celu publikują tam swoje materiały?
5. W jaki sposób dzieci mogą się nauczyć krytycznego podejścia do treści w Internecie i innych mediach?
………………………………………………………………………….
...................................................................................
………………………………………………………………………………..
Tematy pod rozwagę
1. To, że informacje na jakiś temat znajdują się na różnych stronach internetowych nie jest dowodem na ich wiarygodność. Także fałszywe lub niekompletne informacje są w interencie masowo kopiowane, a użytkownicy przyjmują je za dobrą monetę.
2. Jeśli dzieci mają poszukiwać w Internecie materiałów na drażliwe czy problematyczne tematy, nauczyciele powinni koniecznie wskazać im źródła, od których powinni zacząć poszukiwanie. W ten sposób nauczyciele zapewnią zrównoważenie źródeł informacji.
3. Nawet prawdziwe informacje mogą być problematyczne, jeśli zostaną wyrwane z kontekstu i nie skonfrontowane z informacjami z innych źródeł. Jednostronnie zgromadzone fakty zawsze prowadzą do problemów z ich interpretacją
4. Uczniowie mogą także postępować wedle zasady falsyfikacji: „Czy uda mi się znaleźć informacje, które przeczą informacjom, które już mam? Jeśli nie uda mi się takich informacji znaleźć, dopiero wtedy mogę wstępnie założyć, że moje pierwotne informacje są prawdziwe.
5. Z zasady należy podchodzić z pewnym sceptycyzmem do informacji z sieci. Tak jak dziennikarze, tak też i uczniowie nie powinni opierać sie tylko na informacjach z Internetu. Obok zróżnicowanych źródeł z Internetu należy posługiwać się też źródłami pisanymi oraz prosić o opinie zaufane osoby.
6. Temat wiarygodności źródeł informacji w Internecie należy podejmować na lekcjach etyki. Trzeba pokazać, że różne wyszukiwarki po wpisaniu takiego samego hasła mogą „wyrzucić” na pierwszych dziesięciu miejscach całkiem różne informacje o zróżnicowanej jakości. Porównanie tak osiągniętych wyników poszukiwań pokaże dzieciom, że niezbędne jest krytyczne podejście do treści znalezionych w Internecie.
………………………………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………………………………………..
Tłumaczył i opracował Andrzej Wendrychowicz
Źródło: ICT Und Ethik, Ethische Probleme und ethische Lerngelegenheiten beim Einsatz neuer Medien in der Schule, Wydawca: SFIB, Schweizerische Fachstelle für Informationstechnologien im Bildungswesen, Bern 2006. http://guides.educa.ch/de/ict-ethik