Kontynuujemy publikację opisów gier/zabaw przydatnych na lekcjach etyki. Wyłącznie dla uproszczenia stosujemy głównie termin „zabawa”, także w odniesieniu do opisów gier, oraz zamiennie termin „gracz” lub „uczestnik zabawy”.

W celu lepszej identyfikacji i szybszego odnalezienia danej zabawy/gry są one numerowane w sposób narastający.

Tytułem wprowadzenia w temat zastosowania gier i zbaw na lekcjach etyki bardzo prosimy przeczytać opublikowany wcześniej tekst:

http://www.etykawszkole.pl/baza-wiedzy-/materiay-edukacyjne/275-gry-i-zabawy-na-lekcjach-etyki

ZABAWY DLA UMOCNIENIA WZAJEMNEGO ZAUFANIA

Aby funkcjonować w grupie ważne jest, żeby jej członkowie czuli się w niej bezpiecznie i mogli sobie zaufać. Dlatego ważne jest też uzgodnienie form wzajemnej komunikacji i zachowania. Kierujący zabawą musi jednak zapewnić uczestnikom znaczny stopień swobody. Każdy z uczniów sam decyduje, czy chce się włączyć do zabawy, czy nie. Nie może jednak przeszkadzać innym w zabawie. Kierujący zabawą powinien wspierać i pomagać w pierwszej kolejności tym, którzy mają w grupie największe trudności. Stopniowej budowie zaufania mogą pomóc następujące zabawy.

Zabawa 5 – odnajdź swoje miejsce

Cele zabawy

- Uczestnicy dowiadują się, jak to jest mieć zaufanie do samego siebie.

- Uczestnicy dowiadują się, jak to jest być kierowanym przez kogoś innego.

- Uczestnicy zdają się na kierowanie przez kogoś innego.

Przebieg zabawy

Uczestnicy stają w kręgu. Zacieśniają krąg tak, żeby stykać się ramionami. Jeden z uczniów jest proszony wejść do środka kręgu, przejść obok wszystkich uczestników i wrócić na swoje miejsce. Następnie ten sam uczestnik jest proszony o powtórzenie tego samego, ale z zamkniętymi oczami. Teraz ten sam uczeń ponownie obchodzi krąg z zamkniętymi oczami z tym , że osoby, obok których przechodzi przytrzymują go lekko za ramiona i przekazują kolejnej osobie, aż w końcu trafia na swoje miejsce

Pytania refleksyjne

- Jak odbierałeś poszczególne sposoby obchodzenia kręgu?

- Czy przytrzymywanie za ramiona było pomocne, czy raczej przeszkadzało?

- Czy mniej więcej wiedziałeś, w którym miejscu kręgu się znajdowałeś w danej chwili, czy też straciłeś orientację i musiałeś się całkowicie zdać na wskazówki innych uczniów?

- Ja to było kierować kimś innym? Czy miałeś przy tym poczucie odpowiedzialności?

Zabawa 6 – ślepo ci ufam

Cele zabawy

- Uczestnicy pozwalają na kierowanie sobą przez inną osobę.

- Uczestnicy przejmują na siebie opiekę i odpowiedzialność za inną osobę.

Przebieg zabawy

Uczestnicy tworzą pary. Jeden z partnerów zawiązuje sobie oczy przepaską, a drugi prowadzi go po pomieszczeniu przytrzymując za ramię, plecy lub rękę. Prowadzący może przy tym udzielać „ślepemu” informacji, może też prowadzić go bez słów. W pomieszczeniu można ustawić różne przeszkody, które należy ominąć. Następnie uczniowie zamieniają się rolami.

Pytania refleksyjne

- Jak to jest komuś zaufać?

- Jak się czułeś prowadząc inną osobę, która nic nie widziała i była całkowicie od ciebie zależna?

- Co czułeś przyjemnego, a co nieprzyjemnego?

- Czy w każdej chwili wiedziałeś, w którym miejscu się znajdujesz?

Inne warianty tej zabawy

Prowadzący zabawę wytycza trasę z przeszkodami, którymi są przewrócone krzesła i stoły.

Uczestnicy siadają w półokręgu wzdłuż trasy. Wybrać dwoje ochotników do zabawy. Jeden z nich zawiąże sobie oczy, a drugi będzie go prowadzić, ale wyłącznie słowami, nie dotykając „ślepego”.

Pytania refleksyjne

- Czy to było trudne udzielać osobie z zawiązanymi oczami precyzyjnych wskazówek?

- Czy wskazówki prowadzącego były precyzyjne?

- Czy mogłeś w pełni zaufać osobie prowadzącej?

- Jakie uwagi mają pozostali uczniowie wobec obojga uczestników? Czy wytworzyło się zaufanie? Czy widać było niepewność, zniecierpliwienie, czy wewnętrzny spokój? Spróbuj określić, co widziałeś, względnie wydaje ci się, że widziałeś? Sprawdź, czy inni uczniowie odebrali to podobnie.

Podpowiedź

W tej zabawie osoba z zawiązanymi oczami jest całkowicie zdana na osobę nią kierującą. Dlatego jest ważne i konieczne, żeby udział w zabawie był całkowicie dobrowolny. Pozostali uczniowie przyglądają się zabawie, a następnie opowiadają na forum klasy o swoich odczuciach i obserwacjach.

Źródło:

Wszystkie opisy gier i zabaw są autorstwa zmarłej w roku 2010 holenderskiej nauczycielki i popularyzatorki etyki humanistycznej, Tryntsje de Groot. Opracowała ona wspaniały podręcznik dla nauczycieli o zastosowaniu gier i zabaw do nauczania etyki pt. Praktijkboek Zin in Spel!? Książkę przetłumaczyła na język niemiecki Ulrike Dausel, a wydał ją Humanistyczny Związek Niemiec (HVD).

Tłumaczenie i opracowanie

Andrzej Wendrychowicz