1. Dla kogo: szkoła podstawowa klasy 4-6.

2. Przedmioty: wszystkie zajęcia poruszające problemy bioetyczne, szczególnie dotyczące stosunku ludzi do zwierząt.

3. Ramy organizacyjne: kilka godzin lekcyjnych na wszystkie części.

Cele:

a. ogólne:

- uwrażliwienie uczniów na problematykę zwierząt;

- zwrócenie uwagi na stosunek ludzi do zwierząt;

- rozwijanie wrażliwości;

- zapoznanie z problemami bioetycznymi współczesnego świata.

b. szczegółowe:

- ukazanie podobieństwa życia ludzi i zwierząt;

- zwrócenie uwagi na zdolność zwierząt do przeżywania uczuć;

- zwrócenie uwagi na działania człowieka powodujące cierpienia zwierząt;

- wskazanie organizacji i instytucji zajmujących się pomocą zwierzętom;

- zwrócenie uwagi na osobistą odpowiedzialność każdego z nas za los zwierząt;

- nauczenie poprawnego argumentowania swojego stanowiska;

- udział we współodczuwaniu z innymi istotami;

- zapoznanie z wymaganiami poszczególnych gatunków zwierząt;

- projektowanie ulotek i transparentów;

- przeciwdziałanie cierpieniu zwierząt;

- ćwiczenie umiejętności pisania listów i apeli do ludzi;

- udział w dyskusji.

Pomoce dydaktyczne: materiały do debaty, papier pakowy, flamastry (scen. 1), tablica, kreda, papier, ołówki lub długopisy, prezentacja(e) o miejscach, w których cierpią zwierzęta, lista adresów i stron internetowych organizacji, kredki, kartony, długie patyki, taśma klejąca, pisaki (scen. 2), opisy zwierząt domowych i ich wymagań, np. ze strony

www.zwierzak-w-domu.info , papier pakowy, flamastry (scen. 3).

Formy pracy: zespołowa, grupowa, indywidualna.

Metody pracy: debata „Za i przeciw”, drama, ekspresja plastyczna.

Uwagi: scenariusze oparte są na materiałach autorstwa Gosi Świderek: Psubraty. Ochrona humanitarna zwierząt, ODE Źródła, Łódź 2007 (dostępne także na stronie www.zrodla.org),

Może być ustalony stały podział na grupy, aby nie tracić czasu na ich organizację. Efekty pracy przeprowadzonych zajęć można oglądać na blogu:

klubfilozofow306.blogspot.com.

Scenariusz 2 (2-3 godziny lekcyjne)

Temat: A co ty możesz zrobić dla zwierząt?

Przebieg:

1. Postawienie pytania: Jakie znacie sytuacje, w których cierpią zwierzęta?

- spisywanie sytuacji na tablicy i omawianie ich;

- nauczyciel może wskazać na sytuacje, o których uczniowie nie mówili, np. pokazując

prezentację multimedialną o zwierzętach doświadczalnych, o farmach futrzarskich, hodowlach mięsnych, kurzych fermach.

2. Uczniowie otrzymują kartki i piszą listy: są zwierzętami żyjącymi w miejscach wcześniej wymienionych, które zwracają się do ludzi z prośbą o ulżeniu w ich cierpieniach.

3. Uczniowie siadają w grupach:

- losowanie sytuacji, w których człowiek powoduje cierpienie zwierząt;

- przygotowywanie scenek ilustrujących daną sytuację;

- ustalenie kolejności prezentowania scenek;

- pokazywanie scenek w ustalonej kolejności, każda kolejna grupa musi zapamiętać co się

działo podczas scenki wcześniejszej.

4. Omówienie tego co było prezentowane.

5. Zebranie informacji o sposobach zapobiegania i reagowania na sytuacje, gdy jest się świadkiem cierpienia zwierząt:

- nauczyciel wypisuje adresy stron organizacji i instytucji pomagających w tego typu sytuacjach (załącznik 2).

6. Przygotowywanie transparentów:

- każda grupa wykonuje transparent dla zespołu, którego scenkę miała zapamiętać.

7. Podsumowanie: można zorganizować małą manifestację w szkole z wykorzystaniem transparentów lub umieścić je w widocznym dla wszystkich miejscu.

Załącznik 2

Adresy stron:

www.empatia.pl

www.kroliki.net

www.toz.pl

www.strazdlazwierzat.com.pl

www.wwfpl.panda.org

www.peta.org

www.niechcianeizapomniane.org

www.fundacjaazyl.pl

www.koniepegasus.pl

www.arka.strefa.pl

www.zwierzetanasiprzyjaciele.pl, www.canis.org.pl

Janina Tyszkiewicz, nauczycielka etyki i przyrody w SP w Warszawie.