Scenariusze zajęć dotyczących ochrony humanitarnej zwierząt – scenariusz 1.

1. Dla kogo: szkoła podstawowa klasy 4-6.
2. Przedmioty: etyka i wszystkie zajęcia poruszające problemy bioetyczne, szczególnie dotyczące stosunku ludzi do zwierząt.
3. Ramy organizacyjne: kilka godzin lekcyjnych na wszystkie części.
Cele:
a. ogólne:
- uwrażliwienie uczniów na problematykę zwierząt;
- zwrócenie uwagi na stosunek ludzi do zwierząt;
- rozwijanie wrażliwości;
- zapoznanie z problemami bioetycznymi współczesnego świata.

b. szczegółowe:
- ukazanie podobieństwa życia ludzi i zwierząt;
- zwrócenie uwagi na zdolność zwierząt do przeżywania uczuć;
- zwrócenie uwagi na działania człowieka powodujące cierpienia zwierząt;
- wskazanie organizacji i instytucji zajmujących się pomocą zwierzętom;
- zwrócenie uwagi na osobistą odpowiedzialność każdego z nas za los zwierząt;
- nauczenie poprawnego argumentowania swojego stanowiska;
- udział we współodczuwaniu z innymi istotami;
- zapoznanie z wymaganiami poszczególnych gatunków zwierząt;
- projektowanie ulotek i transparentów;
- przeciwdziałanie cierpieniu zwierząt;
- ćwiczenie umiejętności pisania listów i apeli do ludzi;
- udział w dyskusji.

Pomoce dydaktyczne: materiały do debaty, papier pakowy, flamastry (scen. 1), tablica, kreda, papier, ołówki lub długopisy, prezentacja(e) o miejscach, w których cierpią zwierzęta, lista adresów i stron internetowych organizacji, kredki, kartony, długie patyki, taśma klejąca, pisaki (scen. 2), opisy zwierząt domowych i ich wymagań, np. ze strony
www.zwierzak-w-domu.info , papier pakowy, flamastry (scen. 3).

Formy pracy: zespołowa, grupowa, indywidualna.
Metody pracy: debata „Za i przeciw”, drama, ekspresja plastyczna.
Uwagi: scenariusze oparte są na materiałach autorstwa Gosi Świderek: Psubraty. Ochrona humanitarna zwierząt,  ODE Źródła, Łódź 2007 (dostępne także na stronie www.zrodla.org),
Może być ustalony stały podział na grupy, aby nie tracić czasu na ich organizację. Efekty pracy przeprowadzonych zajęć można oglądać na blogu:
klubfilozofow306.blogspot.com. 
Scenariusz 1 (1 godzina lekcyjna)
Temat: Czym zwierzęta różnią się od ludzi?
Przebieg:
1. Przygotowanie klasy do debaty:
- ustawienie 2-4 ławek naprzeciw siebie dla grupy debatującej;
- przygotowanie stanowiska dla sekretarza debaty;
- ustawienie w centralnym miejscu krzesła dla marszałka debaty;
- miejsce dla obserwatorów.

2. Uczniowie wchodząc do klasy losują kartki ze swoim miejscem w debacie (ZA, PRZECIW,
SEKRETARZ, MARSZAŁEK, OBSERWATORZY).

3. Uczniowie zapoznają się ze swoimi zadaniami (załącznik 1).

4. Nauczyciel wiesza na tablicy kartkę z tezą: ZWIERZĘTA NIE RÓŻNIĄ SIĘ OD LUDZI.

5. Debata (ok. 35 minut) – rozpoczyna grupa mająca obalić tezę.

6. Sekretarz odczytuje argumenty, które padły podczas debaty. Marszałek spisuje najważniejsze z nich na papierze przyczepionym do tablicy.

7. Uczniowie dzielą się swoimi odczuciami dotyczącymi dyskusji, oceniają jej przebieg, ustalają czy zgadzają się z postawioną tezą.

8. Podsumowanie zajęć: omówienie najważniejszych wniosków.

Załącznik 1

Macie 5 minut na to, żeby przygotować pierwszy argument na obalenie przedstawionej tezy.
WSKAZÓWKI DOTYCZĄCE DEBATY
1. Trzymać się blisko tematu.
2. Starać się udowodnić i przeforsować swoje stanowisko.
3. Próbować przewidzieć strategię przeciwnika.
4. Rozpoczynać wystąpienie od najsilniejszego argumentu.
5. Pamiętać, że należy łączyć argumenty w logiczną całość.
6. Używać różnorodnych argumentów.
7. Popierać argumenty dowodami, np. statystycznymi, poglądami różnych autorytetów.
8. Słuchać uważnie argumentów przeciwnej strony, by móc formułować kontrargumenty, szukać słabego punktu przeciwnika.
9. Nie mówić zbyt szybko, stosować pauzy.
10. Sporządzać notatki, co może pomóc przygotować kontrargumenty.
11. Nigdy nie powtarzać wszystkiego od początku, starać się oszczędnie gestykulować.
Jesteś obserwatorem toczącej się debaty. Niżej znajdują się wskazówki dotyczące twojej roli.
WSKAZÓWKI DLA OBSERWATORÓW
1. Notowanie słabych i mocnych stron debaty.
2. Wyłapywanie popełnianych błędów.
3. Zwracanie uwagi na dobre argumenty.
4. Decydowanie czyje argumenty okazały się przekonujące i czy teza debaty została obroniona.
5. Głosowanie.
Jesteś osobą kierującą przebiegiem debaty. Do twoich zadań należy:
1. Czuwanie nad przebiegiem debaty.
2. Otwieranie dyskusji – zaczyna grupa broniąca tezę.
3. Uczestnicy zabierają głos na przemian.
4. Przydzielanie i odbieranie głosu w razie przekroczenia limitu czasu (1,5 minuty).
5. Czuwanie nad kulturą dyskusji.
Jesteś sekretarzem debaty. Do twoich zadań należy:
1. Notowanie przedstawianych argumentów.
2. Przedstawienie ich na zakończenie debaty.
3. Zanotowanie argumentu przegłosowanego.
Argumenty ZA
Argumenty PRZECIW

Janina Tyszkiewicz, nauczycielka etyki i przyrody w SP w Warszawie.